Tonik Boyun Refleksi

Tonik boyun refleksi nedir? Tonik boyun refleksi nasıl anlaşılır? Bebeklerde görülen refleksler nelerdir?

Tonik boyun refleksinin diğer bir adı da eskrim refleksidir. Yenidoğan bebeğinizin sırt üstü yatarken aldığı şeklini kılıç pozisyonu almış bir eskrimciye benzetebilirsiniz. Bu pozisyon, başlarını uzanmış kollarıyla aynı yöne çevirdikleri ve diğer kol ile bacaklarını da dirsek ve dizden bükerek kendilerine çektikleri bir pozisyondur.

Bazı ebeveynler bu pozisyonun ok atmak üzere olan bir okçunun atış anındaki pozisyonuna da benzetebilir.

Aslında bu tonik boyun refleksidir. Tonik boyun refleksinde bilinmesi gerekenler aşağıdaki gibidir:

Tonik boyun refleksi, gebeliğin yaklaşık 18. haftasından sonra bebek henüz anne karnındayken başlar. En kolay algılanan ilkel reflekslerden biridir ve bebeğiniz yaklaşık 5 ila 7 aylık olana kadar sürer.

Tonik boyun refleksinin doğum sırasında bebeğinizin doğum kanalından aşağı inmesini sağlayarak doğumu kolaylaştırdığı düşünülmektedir. Doğumdan sonra tonik boyun refleksi, yenidoğan bebeğinizin ellerini keşfetmesine ve el-göz koordinasyonunu geliştirmesine yardımcı olur.

Tonik Boyun Refleksi Nasıl Anlaşılır?

Bebeğinizde tonik boyun refleksini görebilmek için, onu sırt üstü yatırın ve yüzü sola bakacak şekilde yavaşça başını çevirin. Tonik boyun refleksi gerçekleştiğinde, sol kol düz uzanacak ve sağ kol başın yanında bükülecektir.

Bebeğinizin başını, yüzü sağa bakacak şekilde hafifçe çevirdiğinizde ise sağ kol uzayacak ve sol kol bükülecektir.

Bebeğinizin her zaman bu refleksle tepki verdiğini görmüyorsanız endişelenmeyin. Bebeğinizde normalin dışında bir durum olup olmadığına dikkat edin, ne kadar rahat olduklarına veya odada olan başka bir şey tarafından dikkatlerinin dağılıp dağılmadığına bakabilirsiniz.

Bebeklerde Görülen Diğer Refleksler

Refleks, stimülasyon (uyarılabilen) canlıların beyne gönderdiği, sinir hücreleri yoluyla kendisine temasta bulunan nesne veya canlıya otomatik bir tepkidir. Bu olayda düşünce olmaksızın sadece istemsiz bir tepki vardır.

Bebeğiniz aslından yenidoğan refleksleri veya bebek reflekleri olarak isimlendirilen bu ilkel reflekslerle birlikte doğar. Birincil işlevleri, kendini koruma, hareket etme ve gelişmeye yardımcı olmaktır.

Bebeklerdeki refleksler, sinir sistemi işlevinin ve gelişiminin önemli bir işareti olarak kendini gösterir. Çocuk doktorunuz, merkezi sinir sistemi fonksiyonlarını gözlemlemek için bebeğinizin ilkel reflekslerini kontrol edecektir.

Bebeğiniz 5 ila 7 aylık olduğunda genellikle kendiliğinden kaybolan tonik boyun refleksi gibi diğer ilkel reflekslerinin çoğu da büyüdükçe kaybolacaktır. Bu reflekslerin yerini daha gelişmiş hareketler alacaktır.

Bir bebek büyümeye başladıkça, ilkel reflekslerin kaybolması beklen bir durumdur. Bu sürecin sonunda bu reflekslerin kalması veya yeniden ortaya çıkması; beyin veya sinir sistemi problemlerinin bir göstergesi olabilir. Ancak bu durum kesinlikle her zaman böyle anlaşılmamalıdır. Gelişimsel endişeleriniz varsa eğer çocuk doktorunuzla konuşun. Sürecin nasıl ilerlediğini doktorunuzun gözetimi ile takip edebilirsiniz.

Bazı ilkel refleksler yetişkinlikte de görülür, bunlardan bazıları şunlardır;

• Göz kırpma refleksi: Gözleriniz, ani bir parlak ışığa veya dokunulmasına tepki verip refleks olarak açılıp kapanır.
• Hapşırma refleksi: Burun pasajlarınızın tahriş olmasına tepki olarak hapşırırsınız.
• Gag refleksi: Ağzınızın arkası veya boğazınızın uyarılmasına tepki olarak öğürürsünüz.

Tonik boyun refleksi ile birlikte, bebeğinizin diğer reflekslerinin çoğunu fark edebilirsiniz.

Bunlardan bazıları aşağıdaki gibidir;

• Kavrama refleksi:

Bebeğinizin avucunu okşadığınız zaman parmağınızı tutup kavrayacaktır.

• Paraşüt refleksi:

Bebeğinizi nazikçe olsa bile yüz üstü yere doğru yaklaştırdığınızda kol ve bacaklarını olabildiğince açacaktır.

• Köklenme refleksi:

Yenidoğan bebeğinizin yanağını okşadığınızda ağzını açarak dokunduğunuz yere doğru kafasını çevirecektir.

• Şaşkınlık (Moro) refleksi:

Bebeğinizin başını ve bel bölgesini destekleyerek geriye doğru yatırmanız durumunda kafalarını geriye doğru attıkları ve kol ile bacaklarını uzattıkları bir tür reflekstir. Beklenmedik, yüksek sesler de bu refleksi göstermelerini sağlayabilir.

• Adım atma refleksi:

Bebeğinizi dik tutup ayaklarını düz bir zemine koymanız sonrasında adım atıp yürüyecekmiş gibi ayaklarını hareket ettirdiği durumdur.

• Emme refleksi:

Bebeğinizin damağına dokunan nesneleri emmeye başladığını gözlemleyebileceğiniz bir tür reflekstir.

Doktora Ne Zaman Danışmalıyım?

Bebeğiniz istemli, koordineli hareketler yapmaya başladıkça bu ilkel refleksler yavaş yavaş ortadan kaybolmaya başlayacaktır. Bunlardan en göze çarpanı, genellikle 5 ila 7 aylıkken kaybolan tonik boyun refleksidir.

Yenidoğan döneminde belirli ilkel reflekslerin zamanla kaybolmayıp kalıcı hale gelmeleri nörolojik bir sorunun işareti olabilir. Küçük çocuğunuzun gelişimi hakkındaki sorularınızı zaman kaybetmeden doktorunuza danışmaktan çekinmemelisiniz.

Bebek bakımı ile ilgili diğer yazılarımızı sitemizden okuyabilirsiniz.