Selektif Mutizm Nedir? Selektif Mutizm Belirtileri ve Tedavisi

Selektif mutizm nedir? Selektif mutizm belirtileri nelerdir? Seçici mutizm tedavi edilebilir mi? Seçici konuşmazlık neden kaynaklanır?

Çocukların belirli kişilerin yanında veya belirli ortamlarda konuşamamaları, selektif mutizm adı verilen bir kaygı bozukluğu yaşadıkları anlamına gelebilir. Seçici mutizmli çocukların evde aileleriyle çok konuşkan ama okulda sessiz olmaları yaygındır. Ebeveynler, genellikle çocukları üç veya dört yaşındayken selektif mutizm belirtilerini fark etmeye başlar. Okul çağına gelene ve konuşma sorunları daha belirgin hal alana kadar bu bozukluk teşhis edilemeyebilir.

Selektif mutizmli bir çocuk, öğretmenleri, danışmanları veya akranlarıyla bir kez dahi konuşmadan bir sınıfta bir yıl veya daha fazla zaman geçirmiş olabilir. Tipik olarak, selektif mutizm sorunu yaşayan çocuklar sınıf ortamlarında yumuşak huylu ve kibardır. Bu nedenle sessizlikleri utangaçlık olarak yanlış yorumlanabilir ve öğretmenleri tarafından bu durum olası bir problem olarak görülmeyebilir. Bunun dışında, çocuk doktorları da ebeveynlere “utangaçlığın” geçici bir durum olduğunu ve ailelerin tedavi aramalarına gerek olmadığını söyleyebilir.

Seçici mutizm, bir çocuğun hayatında önemli bozulmalara neden olabilir. Çocukların okuldaki performansına hem akademik hem de sosyal olarak engel olabilir. Çocukların ihtiyaç duyduklarında yardım istemelerini engelleyebilir, örneğin öğretmene tuvaleti kullanmaları gerektiğini söylemek gibi. Aynı zamanda çocukların kendi aralarında oynadıkları oyunları ​​da dahil olmak üzere sözlü iletişim gerektiren birçok eğlenceli aktiviteye katılmasını engelleyebilir. Doğru yardımla selektif mutizm problemi yaşayan çocuklar daha iyi olabilir.

Selektif Mutizm Belirtileri

• Evde özgürce konuşmak, ancak okulda veya yabancıların yanında hiç konuşmamak ya da sözsüz iletişim kurmak
• Başkalarının yanında tanıdık yetişkinlerle (ebeveynler gibi) bile konuşamamak
• Okulda akranlarıyla konuşma zorluğu çekmek
• Sosyal ortamlarda “çekingen” veya “soğuk” görünmek
• Sözlü iletişim yerine, jestler, yüz ifadeleri ve baş sallama gibi sözel olmayan iletişim tekniklerini kullanmak

Selektif Mutizm Tedavisi

Seçici mutizmde doğru tedavi ile çok iyi sonuçlar elde edilebilir. Davranışçı terapi, seçici konuşmazlık problemi yaşayan çocukların yeni ortamları ve etkinlikler sırasında yeni insanlarla konuşmayı deneyimlemelerine yardımcı olma konusuna odaklanarak en iyi şekilde yanıt vermelerini sağlar.

Çocuğunuzda selektif mutizm olabileceğinden endişeleniyorsanız, kapsamlı bir değerlendirme yapabilecek uzmanlardan yardım almalısınız. Değerlendirme, özellikle çocuğunuzun konuşkan ve suskun olduğu durumları ve bu durumla birlikte ortaya çıkan herhangi başka bir problemin olup olmadığını (diğer anksiyete bozuklukları gibi) incelemelidir. Kapsamlı bir değerlendirme ayrıca, konuşma veya konuşma kısıtlamasına neden olabilecek iletişim veya dil bozukluğu gibi herhangi bir problemin olmadığından emin olmanızı sağlayacaktır.

Kaygı ile Başa Çıkmayı Öğrenmek

Seçici konuşmazlık tedavisinde çocuğunuzun hayatındaki herkesin bu sürece dahil olması önemlidir. Çevresindeki diğer insanların, çocuğunuzun bu sorununa uyum sağlama eğiliminde olması, aslında tedavi edilmesini zorlaştırabilen bir durumdur. Örneğin, bir restoranda sipariş verirken çocuğunuzun endişelendiğini biliyorsanız, garson ne yemek istediğini sorduğunda onun yerine otomatik olarak cevap verebilirsiniz. Niyetiniz onun kaygısını azaltmak olsa da bu “kurtarma” modeli, garsonların yanında sessiz kalmaya devam etme olasılığını pekiştirecektir.

Çocukları kaygılarından kurtarmak amacıyla, ebeveynler ve bakıcılar farkında olmadan sorunlarını geçiştirmek yerine, tedavi programlarının bir parçası olarak baş etmeyi öğrenmelerine yardımcı olmalıdır. Destek aldığınız uzman, çocuğunuzun bu durumu aşması için iyi örnekler ve tavsiyeler vermelidir. Kaygısı tamamen azalmasa da bu sorunu kontrol etme yeteneği artacaktır.

Selektif Mutizmde Okulla İletişim

Kapsamlı bir tedavi programının parçası olarak, bir çocuğun okulunu tedaviyle buluşturmak son derece önemlidir. Genellikle ilk adım, okuldaki öğretmenlerin ve yöneticilerin selektif mutizmi anlamalarına yardımcı olmaktır. Pek çok eğitimci bu bozukluğu duymamış bile olabilir ve bir çocuğun sessizliğini, anlama veya yetenek eksikliği, inatçılık ve hatta muhalif davranışlarla karıştırılabilir. Ve ebeveynler gibi, öğretmenler de bir çocuğun sessizliğine uyum sağlayabilir veya diğer çocukların onun yerine cevap vermesine alışabilir, bu da onun iyileşmesine yardımcı olmaz.

Öğretmenler, seçici mutizmin ne olduğunu anlamalı ve selektif mutizmli çocukların konuşmasına yardımcı olacak beceri ve stratejiler konusunda eğitilmelidir. Çocuğunuzun doktoru, okulla çalışmanın en iyi yolu hakkında özel tavsiyeler verebilmelidir.

Çocukların Konuşmasına Yardımcı Olmak İçin İpuçları; Selektif Mutizm Etkinlikleri

• 5 saniye bekleyin: Çoğu zaman çocuklara yanıt vermeleri için yeterli zaman vermeyiz. Bir çocuk için soruyu tekrarlamadan veya herhangi birinin cevap vermesine izin vermeden beş saniye beklemek iyi bir başlangıç olabilir. Ayrıca çocukların kaygılarını kontrol etmeyi öğrenmelerine yardımcı olur.

• Kalıplaşmış övgüler yerine açıklayıcı olun: Sadece “harika iş!” demek yerine, net olun: “Bize meyve suyu istediğini söylemen harika!” Bu sayede çocuklar tam olarak ne için övüldüklerini bilirler ve bunu yapmaya devam etmek için motive olurlar.

• Sorunuzu yeniden ifade edin: Evet veya hayır şeklinde yanıtlanabilecek sorular sormak veya daha sık yapılan cevap olarak başını sallamak yerine, sözlü yanıt verme olasılığı daha yüksek olan sorular sorun. Ona seçenekler sunmayı deneyin (“Bir köpek yavrusu çıkartması mı yoksa bir yıldız çıkartması mı istersin?”) veya daha açık uçlu sorular sormayı deneyin (“Sıradaki oyun hangisi olsun?”).

• Yankı alıştırması yapın: Çocuğun söylediklerini tekrarlayın veya başka sözcüklerle ifade edin. Bu pekiştiricidir, duyulduğunu ve anlaşıldığını bilmesini sağlar. Çok alçak sesle konuşan çocuklar için söylediklerini tekrarlamak daha büyük gruplara katılmalarına da yardımcı olur.

• Bir spor spikeri olun: Çocuğun ne yaptığını tek tek özetleyin: “Bir çiçek çiziyorsunuz” veya “Kitaptaki resmi işaret ettiğini görüyorum.” Bu, çocuğun yaptığı şeye ilgisini vermeye yardımcı olur ve çocuktan cevap almak için iyi bir tekniktir.

İki Dilli Çocuklar

Seçici mutizm, ikinci bir dil konuşan çocuklar arasında daha yaygındır. İki dilli olmak selektif mutizme neden olmaz ancak zaten endişeli bir mizacı olan çocuklar için, daha az rahat oldukları bir dili kullanmaları onları ayrıca bir sterse sokabilir.

Bazı iki dilli çocuklar, yalnızca ikinci dillerinde konuşmaları beklendiğinde sessiz kalabilirler. Bazılarında da konuşma korkuları genelleştirilebilir, böylece ana dillerinde bile konuşamazlar.

İkinci bir dil kullanan çocuklara teşhis konulması dikkatli yapılmalıdır. Konuşamamaları, anlama veya ikinci dili konuşma güçlüğü ile açıklanabiliyorsa, çocuklara selektif mutizm teşhisi konmamalıdır. İki dilli çocuklar genellikle yeni dillerini öğrenirken “sessiz bir dönem” yaşarlar, bu nedenle uzmanlar bu öğrenme aşamasını seçici konuşmazlık ile karıştırmamaya dikkat etmelidir. İki dilli çocukların, dil gelişimini daha yavaş tamamladığı gözlemlenmiştir.

Selektif Mutizm İle Otizm Veya İletişim Bozukluğu Arasındaki Fark Nedir?

Bir çocuğun iletişim kurmakta neden zorluk çektiğine dikkat etmek, onun selektif mutizm mi yoksa başka bir sorun mu yaşadığını belirlemeye yardımcı olur. Bir iletişim bozukluğu, her türlü ortamda görünürken, seçici mutizm belirtileri yalnızca belirli sosyal durumlarda fark edilir. Aynı şekilde, otizmli çocuklar, sadece belirli insanların yanında veya belirli ortamlarda değil, her koşulda sosyal olarak etkileşimde bulunma sorunları yaşamaktadırlar.

Umarım seçici mutizm (selektif mutizm) ile diğer suskunluk, konuşamama veya çekingenlik problemlerinin karıştırılmaması gerektiği konusunda bir farkındalık oluşturabilmişimdir.

Ayrıca, diğer çocuk ruh sağlığı konularını sitemizden okuyabilirsiniz.