Kleptomani Nedir? Çocuklarda Çalma Hastalığı ve Tedavisi

Kleptomani Nedir? Çocuklarda Çalma Hastalığı ve Tedavisi

6 Nisan 2022 0 Yazar: Sosyolog İsmail Hakkı Karhan

Kleptomani hastalığı nedir? Çocuklarda kleptomani belirtileri nelerdir? Kleptomani nedenleri nelerdir? Çalma hastalığı ile nasıl mücadele edilir? Hırsızlık hastalığı nasıl tedavi edilir?

Çocuğunun kleptomaniye (hırsızlık hastalığı) sahip olduğunu bilmek, her anne-baba için yıkıcı olabilir. Öte yandan iyi haber şu ki, farkındalık ve uzman yardımıyla çocuğunuzun bu rahatsızlığı aşmasını sağlayabilirsiniz. Kleptomani hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak için lütfen okumaya devam edin.

Çocuklarda Çalma Hastalığı (Kleptomani) ile Mücadele

Kleptomani olan bir çocukta şunlar gözlemlenebilir;

  • Çocuğunuz okuldan eve kendisine ait olmayan, kalem, silgi, kalemtıraş, vb. kırtasiye malzemeleriyle dönüyorsa,
  • İhtiyacı bile olmayan şeyleri biriktiriyorsa ve ona bunun nedenini sorduğunuzda size bariz bir şekilde yalan söylemekte tereddüt yaşamıyor ve utanmıyorsa,

Bu durum sıklıkla tekrarlanır ve belirli bir süre devam ederse, sorunun tıbbi açıdan ele alınması gerekebilir. Çocuğunuz kleptomani olarak bilinen psikolojik bir rahatsızlığa yakalanmış olabilir. Çocuğunuzun sürekli olarak kendisine ait olmayan şeyleri eve getirdiğini fark ederseniz, sessiz kalmamalısınız. Çünkü sessizlik, durumu daha da kötüleştirebilir ve çocuğunuzu bu eylemi tekrar etmeye teşvik edebilir.

Peki! Çocuğunuzda kleptomani (hırsızlık hastalığı) olup olmadığını nasıl anlarsınız?

Küçük bir çocukta kleptomaninin görülmesi, ebeveyn olarak sizin için zor olsa da belirtilerinden bazılarını bilmek, kleptomaniyle (çalma hastalığı) daha iyi başa çıkmanıza yardımcı olacaktır.

Çocuk hırsızlık yapmadan önce ve çalarken hem gergin hem de heyecanladır.

İstediği bir nesneyi çaldıktan sonra kendini mutlu hissetmektedir.

Bir kleptoman, hırsızlık yaparken bir ortağa ihtiyaç duymaz. Bu nedenle, arkadaşlarını buna asla teşvik etmeyecektir.

Hırsızlık hastalığının bir başka belirtisi de çalınan eşyaların çok sık kullanılmamasıdır. Çünkü kleptomanlar çaldıkları eşyaları sadece biriktirilirler.

Çocuklarda Kleptomani ile Nasıl Başa Çıkılır?

1. Cezalandırmayın; bunun yerine olumlu pekiştirme kullanın.
Bu tür eğilimlere sahip bir çocuk, kendisine ait olmayan şeyleri alma alışkanlığını ilk başta, dört ya da beş yaşındayken edinir. Çocuğunuzun böyle bir şey yaptığını tespit ederseniz, onu cezalandırmayın. Bir ebeveyn olarak, kleptomaninin gayri meşru bir davranış değil, bir hastalık olduğunu anlamalısınız. Bu yüzden onu cezalandırmak hiçbir işe yaramayacaktır. Bunun yerine çocuğa yaptığının yanlış olduğunu, anlayacağı bir dilde açıklamalısınız. Eşyaları çalınırsa nasıl hissedeceğini sorup empati kurmasını sağlamalısınız. Aldığını sahibine geri vermesine teşvik etmelisiniz.


Eşya kırılır veya kaybolursa, harçlığından yenisini almasını sağlamalısınız. Aldığı eşyayı iade ettiğinde, çocuğu bu davranışından ötürü tebrik etmelisiniz. Hatayı ilk gördüğünüzde, çocuğunuzun bu davranışı alışkanlık haline getirmeden önce müdahale edip bu davranışını düzelttiğinden emin olmalısınız.

Çocuğunuz istenmeyen davranışlarda bulunduğunda, bunun nedenini bulmalısınız. Çocuğu cezalandırmak sorunu çözmeye yardımcı olmayacağı gibi, aslında bu onun daha da saldırgan olmasına ve size meydan okumasına neden olabilir. Bunun yerine yapılması gereken, neden yanlış bir şey yaptığını bulmak ve sonra onunla bu durumu değerlendirerek aynı hatayı tekrar yapmamasını sağlamaktır. Çocuklar olumlu pekiştirmeye çok güzel tepki verirler. Çocuğunuzda olumlu bir değişiklik görmek için onu cesaretlendirin, övün ve ödüllendirin. Çocuğunuzun davranışlarını olumlu yönde pekiştirecek bir şeyler bulmaya gayret göstermelisiniz.

2. Özür dilemeye ve davranışı düzeltmeye teşvik edin: Çocuğunuzun hırsızlık yaptığını anladığınızda, başkasına ait bir şeyi almanın yanlış olduğunu anlaması için elinizden geleni yapmalısınız. Diyelim ki süpermarketten çıktıktan sonra, siz bakmıyorken çocuğunuzun ceplerini çikolatalarla doldurduğunu bir anda fark ettiniz. Böyle bir durumda ne yapmalısınız?

Çocuğunuzu mağazaya geri götürün ve aldığı şeyleri geri vermesine yardımcı olarak özür dilemesini sağlayın. Çikolatanın bir kısmını zaten yemişse, bu ürünün ödenmesi gerektiğini gösterin.

Çocuğunuz başka bir çocuğa ait bir şey almışsa, oturun ve yaptığının neden yanlış olduğunu açıklayın. Ona başkalarının eşyalarını izinleri olmadan almaması gerektiğini söyleyin. Arkadaşını aramasını, açıklamasını, özür dilemesini ve nesneyi geri vereceğine dair söz vermesini sağlayın. Çocuğunuz hiçbir pişmanlık belirtisi göstermiyorsa veya çalmanın yanlış olduğunu anlamıyorsa, onu kesinlikle bir ruh sağlığı uzmanına götürmeniz gerekecektir.

Çocuğa İyi Alışkanlıklar Nasıl Kazandırılır?

Çocuğunuza iyi alışkanlıklar kazandırmak bir günde yapılacak bir şey değildir, devam eden uzun bir süreçtir. Çocuklar, ebeveynlerini gözlemlerler ve ebeveynlerinin davranışlarına olan tepkilerinden kendilerine model alarak öğrenirler. Hemen hemen her çocuk en az bir kez yalan söyleme veya kendisine ait olmayan şeyleri alma davranışında bulunabilir. Bu durumun bir alışkanlık haline gelip gelmeyeceği, büyük ölçüde ebeveynlerin bunu nasıl ele aldığına bağlıdır. Çocuğunuzun evde iyi davranışları modellemesini sağlayın. Siz ve eşinizin evde etkileşim şekli çocuğu çok etkiler. Ebeveynler çocuk için en iyi rol modellerdir. İyi davranışlarını övün ancak kötü davranışlarını asla görmezden gelmeyin. Çocuğunuzun davranış sorunlarının arttığını düşünüyorsanız bir uzmandan yardım alın.

Özetlemek gerekirse, uzman rehberliğiyle ve çocuğu hırsızlığın çeşitli zararlı sonuçları hakkında uygun şekilde eğiterek, onun bu rahatsızlığı aşmasına kesinlikle yardımcı olabilirsiniz. Çocuklarda çalma hastalığı ilerlemeden, anne-babanın erken müdahalesi önemlidir.

“Kleptomani nedir, kleptomani tedavisi nasıl yapılır” gibi sorularınıza, bu yazımızla yanıt bulabildiğinizi umuyorum.