Kakasını Yapamayan Çocuğa Ne Yapmalı?
31 Mart 2022Bebeklerde ve çocuklarda kabızlık nedenleri? Kakasını yapamayan çocuğa ve bebeklere nasıl yardım edilebilir? Kabızlık yaşayan çocuklar için neler yapılabilir? Bebek kakasını yapamıyor…
Bebeklerde kabızlık problemi, tuvalet eğitiminin önündeki en büyük engellerden biridir. Çocuklar lazımlığa işemekte sorun yaşamazlar ama söz konusu kaka olunca durum değişir. Bazı çocuklar lazımlığa kaka yapmaktan o kadar korkar ve hoşlanmaz ki, bağırsak hareketlerini tutarlar. Bu da kronik ve bazen şiddetli kabızlığa neden olabilir.
Zamanla, sert dışkı hemoroidlere veya anüste küçük yırtıklara (çatlaklar) neden olabilir. Tabi ki bu durum, çocuğun kaka yapmaktan daha da korkmasına neden olur. Kaka yapamayan bebek ve çocuklar, daha fazla tuvalet sorunu yaşar. Dolayısıyla bu durum, ciddi bir acı ve hayal kırıklığı döngüsüne neden olur.
Eğer çocuğunuzda kabızlık problemi varsa, yazının bundan sonraki bölümünü dikkatle okumalınız.
Aslında çocuklar nadiren bağırsak hareketlerini tutarlar. Bebeklikte bezine rahatlıkla kakasını yapan çocuğun lazımlığa alışması ve tuvalete gitmeyi düşünmesi zahmetli bir iştir. Bu yüzden bebeklerin kimi zaman zorlanması doğaldır. Kaka yapamayan bebek ve çocuklara karşı yapılması ve yapılmaması gerekenleri sıralayalım.
Kaka Yapamayan Bebek ve Çocuklara Yardım Etmek İçin Neler Yapılmalı?
Çocuğunuzu bol sıvı içmeye teşvik edin. Sıklıkla, su veya sıkılmış meyve suyu içmelerini sağlayın. Sütün bazı çocuklarda kabızlığa neden olabileceğini unutmayın.
Çocuğunuzun bol bol hareket etmesini sağlayın. Egzersiz sindirim sistemini uyarır ve kabızlığı önlemeye yardımcı olur.
Lif bakımından zengin gıdalar yedirin. Lif ve kepekli tahıllar açısından zengin yiyecekler, sindirim sistemini hareketlendirir ve bağırsakların daha sağlıklı çalışmasını sağlar. Bu nedenle çocuğunuzu lif açısından zengin meyvelerle (elma ve armut gibi), sebzelerle (özellikle çiğ) ve tam tahıllarla (yulaf, darı ve arpa gibi) besleyin.
Bir çeşit ödül sistemi oluşturun. Çıkartmalar, bir park gezisi, küçük bir oyuncak gibi ödüllerle, çocuğunuzun tuvalete çıkarak kakasını yapmasını destekleyebilirsiniz. Ödül sistemi, kakasını yapamayan bebek için oldukça cezbedicidir. Hangi ödülü seçerseniz seçin, çocuk kakasını tuvalete/lazımlığa yaptığında onu çok büyük bir iş başarmışçasına övün. Babasını, dedeleri ve ninelerini, daha önceden anlaştığınız birkaç akrabayı arayıp bu büyük haberi onlarla paylaşın. Böyle yapmak, çocuğunuzun tuvalet eğitimini çok daha hızlı tamamlamasını sağlar.
Vazelin kullanın. Çocuğunuz kabızsa, anüsün çevresine biraz vazelin sürün. Vazelin sadece bebeğin kakasını daha yumuşak bir biçimde yapmasını sağlamakla kalmaz, bağırsak hareketlerini de tetikleyebilir. Kabızlık çatlaklara (anüs içindeki ve çevresindeki deride çatlaklara) yol açtıysa, iyileşme sürecine yardımcı olmak için üzerlerine biraz bebek bezi kremi sürün.
Kakasını Yapamayan Çocuğa Ne Yapılmalı?
Sinirlenmeyin! Çocuğunuzu azarlamak veya utandırmak, yalnızca bir güç mücadelesine yol açacaktır. Bu, genellikle çocukların kazandığı bir mücadeledir. Unutmayın ki çocuğunuz sizi kızdırmak için lazımlıktan kaçmıyor. Akıllarını ve bedenlerini karmaşık bir sürece hazırlamaya çalışıyorlar. Çocuğunuz kakasını altına yaptıysa, onu sakince banyoya götürün, kıyafetlerini yıkayın ve kakanın lazımlığa gittiğini anlatın.
Çocuğunuzu kakasını yapana kadar lazımlığa oturtun. Vücut hazır olduğunda bağırsaklar harekete geçer. Çocuğunuzu tuvalete oturtup “denemeye” zorlamak yerine, kaka yapmadan önce neler yaptığına dikkat edin. Oyun oynarken duraklıyor mu, komik bir yüz ifadesi mi takınıyor, odanın farklı bir yerine mi geçiyor? Bu kaka öncesi bebeğinizin verdiği sinyalleri fark ederseniz, bağırsak hareketleri oluşmadan önce çocuğunuzu tuvalete veya en azından banyoya götürebilirsiniz.
Çocuğunuzun gergin olmasına karşı ona anlayışla yaklaşın. Tuvalet eğitimi için sıklıkla tuvaletinin olup olmadığını sormak yanlış bir şey olmasa da, homurdanmak ve kaka yapmaya zorlamak sorun yaratabilir. Hem kabızlık hem de anal fissür ve hemoroid açısından çocukları kaka yapmaya zorlamamak gerekir. Zorlamak yerine, çocuğunuza bol miktarda su içirin ve bağırsak hareketlerini destekleyen, şeftali, armut, kuru kayısı gibi meyveler yemesini sağlayın. Yarım saat sonra tekrar tuvaletinin olup olmadığını sorun ve onu tuvalete/lazımlığa götürün.
Çocuğunuzun kabızlık yapan yiyecekleri sıklıkla tüketmesine müsaade etmeyin. Şeker ve rafine karbonhidratlar (beyaz ekmek, makarna ve pirinç gibi), yürümeye başlayan çocuklar için kabızlığa neden olabilir. Muz ve süt ürünleri de tuvalet sorunlarına yol açabilir.
Bebeğiniz tuvaletini her yaptığında mümkün olabildiğince çılgın sevinç gösterilerinde bulunabilirsiniz. Unutmayın ki takdir edilen davranış tekrarlanır.
Son olarak;
Kakasını yapamayan bebek ve çocuklar için bütün bu sıraladıklarımızı denediğiniz halde, kabızlık sorunu devam ediyorsa, bebeğiniz hala tuvalet eğitimini tamamlayamadıysa, bir uzmandan yardım almanız gerekir. Bir dışkı yumuşatıcı veya müshil, çocuğunuzun kabızlık sorununu sonlandırabilir. Ancak bunlar asla bir çocuğa doktor tavsiyesi olmadan verilmemelidir. Çocuğunuz, düzenli, yumuşak ve ağrısız bir biçimde kakasını yapabildiğinde, bağırsak hareketlerinden korkmayacaktır. Elbette bu bir süreçtir. Kimi çocuklar birkaç günde, kimi çocuklar da birkaç ayda tuvalet eğitimini tamamlayabilir.
Pedagog Ercüment Eşsiz