Çocuklarda Karşıt Gelme Bozukluğu

Çocuklarda Karşıt Gelme Bozukluğu

7 Nisan 2022 1 Yazar: Sosyolog İsmail Hakkı Karhan

Söz dinlemeyen çocuğa nasıl davranmalı? Çocuklarda karşı/karşıt gelme bozukluğu nedenleri? Karşıt gelme bozukluğu nasıl anlaşılır? Karşı gelme bozukluğu tedavisi…

Birçok ebeveynin karşılaştığı önemli bir konu da; meydan okuma şeklinde görülen karşıt olma karşı gelme bozukluğu yaşayan çocuklarına karşı nasıl davranılması gerektiğidir. Meydan okuma, özellikle yeni yürümeye başlayan çocuklarda ve ergenlerde yaygın bir sorundur. Aslında bu durum çocuğun gelişiminin olağan bir parçasıdır. Karşı gelme bozukluğu, ebeveynler, öğretmenler ve diğer yetişkinlerle inatlaşmak gibi davranışlarla kendini gösterebilir.

Karşıt gelme bozukluğu küçük çocuklarda bir öfke nöbeti şeklinde karşımıza çıkabilir. Ancak okul çağındaki çocuklarda öfke nöbeti şeklinde değil de, daha çok istediğiniz şeyi yapmama, söz dinlememe ya da çok çok yavaş yapma şeklinde görülür.

Çocuğunuz bir durum üzerinde kontrol sağlamaya veya bağımsızlığını ilan etmeye çalışıyor olabilir. Sınırlarını ölçüyor veya verdiğiniz görevi yerine getirmekten hoşlanmadığını ifade ediyor da olabilir.

Meydan Okuma, Göründüğü Gibi Olmayabilir

Bazı zamanlarda çocuğunuzun yapması gereken sorumluluğu ısrarınıza rağmen çok çok ağır yapıyor olması meydan okuma gibi görülse de, aslında farklı bir aktiviteye çok odaklanmış olmasından da kaynaklanabilir.

Çocuğunuzun davranışının arkasında ne olduğunu anlamak, sorunu çözmenin önemli bir parçasıdır.

Uzun bir süre devam eden ve çocuğun okuldaki performansına, aile ve arkadaşlarıyla ilişkilerine müdahale eden meydan okuma davranışı, karşı gelme bozukluğu olarak adlandırılan bir sorunun işareti olabilir.

Karşı Gelme Bozukluğu (KGB) olan çocuklarda, meydan okuma, genellikle bir çocuğun yaşına uygun olmayan öfke nöbetleri veya saldırganlık gibi davranışlarla karakterize edilir. Karşı Gelme Bozukluğu (KGB) olan çocuklar ayrıca depresyon, anksiyete veya Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) gibi başka sorunlar da sergileyebilir. Çocuğunuzda Karşı Gelme Bozukluğu (KGB) olabileceğinden şüpheleniyorsanız, yardım ve bilgi almak için çocuğunuzun doktoruna veya okul rehberlik öğretmenlerine danışın.

Çocuğunuzda Karşı Gelme Bozukluğu Olduğunu Nasıl Anlarsınız?

Çocuklarda Karşıt Gelme Bozukluğu Nasıl Yönetilir?

Çocuklarda karşı gelme bozuklugu

Çocuğunuzun meydan okuması KGB düzeyinde değilse veya altta yatan başka bir endişeden etkilenmiyorsa, davranışı iyileştirmenin yolları vardır.

Beklentilerinizi Belirleyin

Evin kuralları ve işleri konusunda yeterince açık olduğunuzdan ve bunların çocuğunuzun yaşına uygun olduğundan emin olun. Beş ya da altı yaşındaki bir çocuk, kendisine odasının temizlemesi gerektiği söylenmesini bunaltıcı bulabilir ve bu nedenle bunu yapmayı reddedebilir. Bu sorumluluğu yerdeki oyuncakları toplamak ve onları kaldırmanıza yardımcı olmak gibi daha küçük görevlere bölerseniz, durumu daha iyi yönetebilirsiniz.

Davranışın Köküne İnin

Sebepleri ve tetikleyicileri araştırın ve çocuğunuzun meydan okumasını takip etmeye çalışın. Karşıt gelme bozukluğu sergilediği durumlarda detayları incelemelisiniz. Fark edemediğiniz bir detay var mı? Sevmedikleri veya yapmak istemedikleri belirli şeyler var mı? Daha çok telaşlı veya aceleci durumlarda mı meydan okuyorlar? Sebebini araştırdıktan sonra, çocuğunuzun size daha az karşı çıkmasını sağlayacak gerekli adımları atabilirsiniz.

Karşı Gelme Bozukluğu İle Başa Çıkabilmek İçin Çocuğunuzun Huyundan Gidin

Çocuğun meydan okuma veya başka kötü davranışlar sergileme olasılığının daha yüksek olabileceği durumlardan kaçınmaya çalışın. Örneğin, çok fazla yapması gereken ödevi olduğu bir zamanda, çocuğunuzun huysuz olmaya meyilli olduğunu biliyorsanız, okuldan sonra veya hafta sonları için çok fazla şey planlamamaya çalışın. Çocuğunuz, gerek çalıştığı dersler, gerekse onunla oynadığınız oyunlar arasında ani geçişlerden nefret ediyorsa, bir şeyden diğerine geçerken biraz daha fazla zaman ayırmaya çalışın.

Çocuğunuza Size Davranılmasını İstediğiniz Gibi Davranın

Tıpkı yetişkinlerin yaptığı gibi, normalde uslu olan çocuğunuz da kötü bir gün geçirebilir. Kötü bir ruh halinde olabilirler veya bunalmış hissedebilirler ve biraz farklı olmaya ihtiyaç duyabilirler. Çocuğunuzun ne yapması gerektiği konusunda kararlı olun ancak onunla sevgi dolu ve anlayışlı bir şekilde konuşun. Sevgi dolu ve saygılı bir şekilde bir fikri nasıl ifade edeceğinize veya bir fikre katılmadığınıza dair iyi bir örnek oluşturduğunuzda, çocuklarınız sizi modelleyeceğini göreceksiniz.

Çocuğunuzun Sözel Becerilerinden Yararlanın

Söz dinlemeyen çocuk

Okul çağındaki çocukların ebeveynleri, meydan okuma gibi davranışlarla uğraşma söz konusu olduğunda, aslında yeni yürümeye başlayan çocukların ebeveynlerine göre daha belirgin bir avantaja sahiptirler. Bu durumu çocuklarıyla konuşabilirler. Çocuğunuzla ne istediğini sakince konuşun ve sonra ikiniz için de işe yarayan bir çözüm bulmaya çalışın.

Mutlak Temel Kurallar Oluşturun

Çocuğunuzun aile kurallarınızı bildiğinden emin olun. Örneğin, evinizde saygısız bir şekilde konuşmak kesinlikle yasak ise, bunun sonuçlarının olacağını açıkça belirtin. Günün geri kalanında televizyon izlememek veya fazladan bir angarya iş yapmak gibi zorlamaya hazır olduğunuz bir sonucu seçtiğinizden emin olun, böylece çocuğunuz isteklerinizi görmezden gelmez ve otoritenizi baltalamaz.

Karşıt Gelme Bozukluğu Yaşayan Çocuğunuzla Uzlaşma Yolları Bulun

Kızınız soğuk bir sonbahar gününde yazlık güzel eteğini giymekte ısrar mı ediyor? Bir savaşa girmek yerine, ondan etekle tayt veya tozluk giymesini istemek gibi bir uzlaşma yolu bulmaya çalışın. Çocuğunuz küçük bir şey üzerinde kontrol sağlamak istediğinde, daha büyük meselelerde elinizi güçlü tutmak için uzlaşmanız iyi bir fikir olacaktır.

Seçenekleri Masaya Yatırın

Bazen çocuklar, bir şeyleri ne zaman ve nasıl yapacakları konusunda daha fazla söz sahibi olmak istediği için meydan okuyan davranışlar sergileyebilir. Çocukların daha fazla kontrole sahip olduklarını hissetmelerine yardımcı olmanın bir yolu, onlara seçenekler sunmaktır. Örneğin, “Oyuncaklar kaldırılmalı” sorumluluğunu talep ettikten sonra, çocuğunuzla görevi ne zaman yapacağını konuşarak bu konuda onun fikirlerini de masaya yatırın. Örneğin, oyuncaklar yatmadan önce herhangi bir zamanda kaldırılabilir.

Bilhassa yeni anne-baba olmuş çiftler için farkındalık oluşturacak bu yazımda, umarım zorlu bir süreç olan ebeveynlik yoluna bir ışık tutabilmişimdir. Söz dinlemeyen çocuk ve karşıt gelme bozukluğu ile ilgili sorularınızın yanıtını artık biliyorsunuz.