Çocuklarda Hayali Arkadaş

Hayali arkadaş nedir? Çocuklarda hayali arkadaş durumu neden görülür? Çocuklarda hayali arkadaşlık ne kadar sürer? Hayali arkadaşların çocuklara faydaları ve zararları nelerdir?

Çocuğunuzun hayali bir arkadaşı varsa, artık yalnız değildir. Yeni yürümeye başlayan veya daha büyük yaş gruplarındaki çocukların, deneyimlerini paylaştıkları hayali arkadaşlara sahip olmaları sıklıkla görülen bir durumdur. Yani çocuklarda hayali arkadaş, yaygın olarak görülür.

Hayali Arkadaş Nedir?

Bu hayali arkadaşlar, başka çocuklar, süper güçlere sahip yaratıklar, hayvanlar, canlanmış bir oyuncak ya da başka herhangi bir hayali arkadaş olarak görülebilir. Çocuğunuzun uydurduğu, hayali bir arkadaşı varsa, genellikle onun için endişelenmenize gerek yoktur. Bir arkadaş yaratmak onlar için eğlenceli bir iştir. Çünkü hayali arkadaşlar her zaman oynamaya hazırdır.

Çocuklar hayatlarının ikinci ve üçüncü yıllarına ulaştıkça hayal güçleri gelişir ve rol yapabilme becerileri kazanırlar. Pek çok çocuk bu arkadaşların aslında var olmadığını bilir. Ancak bu hayali arkadaşlık sayesinde kendilerini rahat ve mutlu hissederler.

Araştırmalar, çocukların yaklaşık %65’inin yedi yaşından önce hayatlarının bir döneminde hayali arkadaşlara sahip olduğunu gösteriyor. Sıklıkla onları hayali arkadaşlarıyla konuşurken görebilirsiniz. Öte yandan, hayali arkadaşları hakkında sizinle de konuşurlar.  Bunu gizleme refleksi göstermezler.

Aynı çalışmanın sonuçlarına göre, okul çağındaki çocukların da hayali arkadaşlara sahip olma olasılıkları yüksektir.

Çocuklarda Hayali Arkadaşlık Ne Kadar Sürer?

Çocuklarda hayali arkadaş durumunun ne kadar süreceğini söylemek pek mümkün değildir. Çocuğunuz hazır hissettiğinde hayali arkadaşlarıyla oynamayı bırakacaktır. Genellikle birçok çocuk hayali arkadaşlarıyla birkaç ay oynar. Ancak çocuğunuzun hayali arkadaşı birkaç yıl boyunca çocuğunuzun hayatında önemli bir rol de oynayabilirler.

Çocukların Neden Hayali Arkadaşları Vardır?

Bazı ebeveynler, çocuklarının hayali bir arkadaşı varsa, onların yalnız olduğunu, stresli olduğunu veya benzer sorunlar yaşadığı düşüncesine kapılır. Oysa bu her zaman böyle değildir! “Çocuğumun neden hayali arkadaşları var?” diye merak edebilirsiniz. Çocuklar, yeni sosyal beceriler kazanmak, bu becerileri deneyimlemek veya gördükleri, deneyimledikleri şeyleri uygulamak için görünmez arkadaşlar edinebilir.

Çocuklarda hayali arkadaş neden vardır? Çünkü hayali arkadaşlar;

Onları dinler ve destekler

Onlarla oynar

Kendilerinin yapamayacakları şeyleri yapar

Sadece onlara ait olan özel biridir

Onları yargılamaz veya onlarda hata aramaz

Hayali Arkadaş Çocuklara Ne Gibi Faydalar Sağlar?

Aslında hayali arkadaşların çocuklar ve ebeveynler için birçok faydası vardır. Çocuklarda hayali arkadaş, aşağıdaki avantajları sağlar;

Problem çözme becerilerini geliştirir

Yeni fikirleri keşfetme fırsatı tanır

Duygularında iyileşme sağlar

Yeni davranışlar kazanma imkanı sağlar

Çocuğunuzla konuşması zor konuları konuşmanıza imkan tanır

Tuvalet eğitimi, yeni bir kardeş, bir ayrılık veya bir kayıp gibi durumlarda onlarla konuşmanızı ve onları rahatlatmanızı kolaylaştırır

Hayali arkadaşları olan çocukların utangaç olma veya yalnızlık duygusuna kapılma olasılıkları daha düşüktür. Hayali arkadaşların faydalarından biri de çocukların, hayali arkadaşları olmayan çocuklara göre daha yaratıcı ve kendinden emin olmalarıdır.

Hayali arkadaşların bir başka faydası da, çocuğunuzun zihnine dair size verdiği iç görüdür. Çocuğunuzun görünmez bir arkadaşıyla etkileşimini izleyerek onun ne düşündüğü, ne hissettiği, nelerden hoşlandığı ve nelerden hoşlanmadığı hakkında çok daha fazla bilgi edinebilirsiniz. Yani çocuklarda hayali arkadaş, size çocuğunuzun iç dünyasıyla ilgili birçok ipucu verebilir.

Çocuklarda Hayali Arkadaş Ne Zaman Sorun Olur?

Çoğu zaman, çocukların hayali arkadaşlara sahip olması endişelenecek bir durum değildir. Çocuğunuzun gelişimine hayali arkadaşlarının olumsuz etkide bulunduğuna dair başka işaretler fark ederseniz, sınırlar koymayı deneyin. Başlangıçta çocuğunuzu görünmez arkadaşıyla ilişki kurarken desteklemelisiniz. Onlara uydurduğu arkadaşlarının ne yaptığı hakkında sorular sorduğunuzda ve hikayelerine uyum sağlayarak çocuğunuzla oynadığınızda, saygı duyulduğunu ve sevildiğini hissedecektir.

Çocuklarda hayali arkadaşlar ne zaman sorun olur?
Çocuğunuzun yaptığı şeyler için hayali arkadaşını suçladığını fark ederseniz, örneğin yemek israfı veya aile ilişkilerini bozmak gibi, sınırlar koymayı deneyebilirsiniz. Örneğin, çocuğunuz hayali arkadaşının yemeğe katılmasını istiyorsa, ona bir tabak vermenizde bir sakınca yoktur. Ancak çocuğunuz başkasının yemesini istemediği için, hayali arkadaşının önüne koyduğunuz yemeği çöpe atmanız doğru değildir.

Hayali bir arkadaşın çocuğunuzun gelişimini olumsuz yönde etkileyebileceğine dair bazı işaretleri şu şekilde sıralayabiliriz;

• Diğer çocukların yanındayken aşırı kaygılanması
• Hayali arkadaşlarına travmatik deneyimlerini tekrar tekrar ayrıntılı olarak anlatması
• Sürekli olarak incitici veya kabul edilemez davranışlarda bulunması, kendi işlediği hataları ve suçları hayali arkadaşlarına yüklemesi veya onun etkisiyle yaptığını söylemesi
• Hayali arkadaşlarından korkması
• Çocuğunuzun yeme veya uyku alışkanlıklarında açıklanamayan değişiklik

Çocuğunuz bu veya başka ilgili belirtiler gösteriyorsa, doktoruyla iletişime geçin. Çocuğunuz büyüdükçe alışkanlıkları ve davranışları değişecektir ancak psikolojik sorunlar veya hayali arkadaşlarıyla sürdürdüğü ilişkinin altında yatan başka nedenler olabilir.

Çocuğunuz 12 yaşından sonra da hayali bir arkadaşa sahipse, bu bazı sorunlara işaret ediyor olabilir. Çocuklarda hayali arkadaş, 12 yaşından önce normal olarak görülse de, bu yaştan sonra hayali arkadaşlarıyla ilişkisini sürdürmesi, bir uzmandan destek almayı gerektirir. Fakat yukarıda sıraladığımız belirtiler yoksa ve çocuk 12 yaşından küçükse, çocuklarda hayali arkadaşlar normal kabul edilir.

Pedagog Ercüment Eşsiz