Çocukla İletişim Kurmak

Çocukla iletişimin önemi nedir? Çocuklarla iletişim kurarken nelere dikkat etmek gerekir? Okul öncesi çocuğu ile iletişim nasıl kurulur? Çocuklara nasıl hitap edilir?

Çocuklarla iletişim kurmak, aslında hassasiyet gerektiren bir sanattır. Onlarla aynı dili konuşmak, ruh hallerini anlamak, hitap ederken kelimeleri özenle seçmek, hassasiyet gerektirir. Çocukla iletişimde dikkat edilmesi gereken konulardan bir tanesi, çocuğa karşı kullanılan hitap şekilleridir. Onlara hitap ederken aşağılayıcı ifadeler kullanmak, kişiliklerini hedef almak, rencide edici isimler takmak kesinlikle yanlıştır. Kelimelerin cansız varlıklar üzerinde bile çok büyük bir etkisinin olduğu bilinmektedir. Bu açıdan bakıldığında, çocuğa verilen isim kadar, çocuğa hitap ederken kullanılan kelimeler de önemlidir. Hani atalarımız kırk kez söylersen olurmuş derler ya! İşte bu söz tam da bu konuyla ilgili söylenmiş gibidir.

Çocukla İletişim

Anne-babanın çocuğa hitap ederken kullandığı kelimeler ve cümleler önemli olduğu kadar, çevresindeki insanların (akraba, eş, dost) kullandıkları hitap cümleleri de önemlidir. Bazen bize sempatik gelen ve kullanılmasında hiçbir sakınca görmediğimiz bazı hitap cümleleri, çocuğun kişiliğine tahmin edebileceğimizden daha fazla zarar verebilir.

Abartıdan Uzak Durun!

Çocuğa hitapta bulunurken, “aslanım, koçum, prensesim, paşam”  gibi abartılı kelimeler kullanmak, çocuğunu fazlasıyla yücelten ebeveynlerin göstermiş olduğu tutumlardır ve doğru değildir. Çocuğa hitap ederken önemli olan anne babanın sevgisini hissettirebilmesi ve çocuğunu bir birey olarak kabullendiğini göstermesidir. “Anneciğim, babacığım” gibi, çocuğun yaşına uygun olmayan hitaplar, çocuğa gereksiz bir sorumluluk yüklemek anlamına gelir. Bunun yerine sevgi ifadesi olarak “canım, aşkım, tatlım, güzelim, kuzum” gibi kelimeler tercih edilebilir. Hiçbir anne-baba çocuğunun kendisine, “evladım, yavrum, kızım, oğlum” gibi hitaplarda bulunmasını istemez öyle değil mi?

Olumsuz Kelimeler Kullanmayın

Anne-babalar zaman zaman öfkelenerek çocuğuna karşı kaba ve olumsuz ifadeler kullanabilir. Çocuğun yapmış olduğu yanlış davranışlar karşısında anne-baba, kesinlikle çocuğun kişiliğini değil, yapmış olduğu davranışı hedef almalıdır.

Anne-baba sadece olumsuz kelimeler konusunda değil, kıyaslama konusunda da dikkatli hareket etmelidir. “Falanca çocuk çok akıllı ve derslerinde de çok başarılı. Sen niye böyle aptalca hareketlerde bulunuyorsun” demek çocuğa iki kere zarar verecektir. Bu tür kıyaslamalar, hakaret içeren söylem ve ifadeler, çocuğun kendine olan güvenine zarar verecek, özgüven eksikliğine neden olacaktır.

Çocuklarla iletişim kurarken ve onlarla konuşurken olumsuz cümleler kullanmak yerine olumlu cümleler tercih edilmelidir. Mesela “Bu çok zor sen bunu asla başaramazsın” demek yerine, “Bunun zor olduğunun farkındayım. Fakat göstermiş olduğun gayret için seni tebrik ederim” demek çok daha doğru bir yaklaşım olacaktır.

Çocukla iletişimde dikkat edilmesi gereken konulardan biri de, onlara hitap ederken onların göz hizasına gelmek ve gözlerinin içine bakmaktır. Çocukla bu şekilde iletişim kurmak çok daha kolay olacaktır. Oğlum benimle ne zaman konuşmak istese ve ben o esnada bir şeylerle meşgul olsam bundan rahatsızlık duyuyor ve başımı iki eliyle tutarak yüzümü kendisine çeviriyordu. Benimle konuşurken gözlerinin içine bakmamı istiyordu.

Çünkü çocuklar önemsendiği bilmek ister…

Sitemizden, çocuk ruh sağlığı ile ilgili diğer yazılarımızı okuyabilirsiniz.