Bebeklerde Tuvalet Eğitimi

Bebeklerde Tuvalet Eğitimi

21 Mayıs 2022 0 Yazar: Pedagog Ercüment Eşsiz

Bebeklerde tuvalet eğitimi nasıl verilir? Tuvalet eğitimi ne zaman verilir? Çocuklarda tuvalet eğitimi ne kadar sürer? 3 günde tuvalet eğitimi vermek…


Birçok ebeveyn, tuvalet eğitimine veya “lazımlık eğitimine” ne zaman başlayacağından emin değildir. Tüm çocuklar aynı yaşta hazır olmaz. Bu nedenle çocuğunuzu birkaç saniyelik bedensel bir aktiviteyi bekletebilmesi için bazı belirtileri izlemek gerekir.

Yani çocuğunuzun yaşından ziyade, tuvalet eğitimine hazır olup olmadığına dair belirtilere bakmalısınız.

Tuvalet Eğitimi Ne Zaman Verilir?

Bebeklerde tuvalet eğitimi için aşağıdaki belirtilere bakmak gerekir. Çünkü çocuğunuz tuvalet eğitimine hazır değilse, hem çocuğunuzu hem kendinizi boş yere yıpratmış olursunuz.

Basit talimatları yerine getirebiliyor mu?

Lazımlığı kullanmakla ilgili kelimeleri kullandığınızda sizi anlıyor mu?

Çiş veya kaka yapma dürtüsü ile lazımlığı kullanmak arasında bağlantı kurabiliyor mu?

Bezini 2 saat veya daha fazla kuru tutabiliyor mu?

Lazımlığa gidip üzerinde yeterince oturduktan sonra kalkmasını sağlayabiliyor musunuz?
Çoğu çocuk bu belirtileri 18 ila 24 aylıkken göstermeye başlar. Ancak bazı çocuklar daha geç olabilir. Erkekler genellikle kızlara göre tuvalet eğitimine daha geç başlar ve lazımlığı kullanmayı öğrenmesi daha uzun sürer.
Tuvalet eğitimi sırasında, çocuk bezleri yerine tek kullanımlık alıştırma külotlarının kullanılması yaygın olsa da bu, tuvalet eğitimini geciktirebilir.

Tuvalet eğitimine başlamak için doğru zamanı seçmek de önemlidir. Aşağıdaki gibi durumlarda tuvalet eğitimini ertelemeniz daha doğru olacaktır.

Seyahat ederken

Yeni bir kardeşin aileye katıldığı dönemde

Beşikten kendi yatağına geçtiği günlerde

Yeni bir eve taşınmanız söz konusu olduğunda

Çocuğunuz hasta olduğunda (özellikle ishal)

Tuvalet Eğitimi Ne Kadar Sürer?

Yürümeye yeni başlayan çocuğa lazımlığı kullanmayı öğretmek elbette bir gecede yapılacak bir iş değildir. Genellikle 3 ila 6 ay sürer. Ancak bazı çocuklar için daha fazla veya daha az zaman alabilir. Çok erken başlarsanız, süreç daha uzun sürer. Ve geceleri kuru kalma konusu aylar hatta yıllar alabilir.

Lazımlık Çeşitleri

Genellikle iki lazımlık çeşidinden biri kullanılır. Bunlar;

Tuvalete boşaltılabilen bir kaseye sahip, bağımsız, yürümeye başlayan çocuk lazımlık sandalyesi.

Çocuğunuzun kendini daha güvende hissetmesini sağlayacak ve içine düşmekten korkmamasını sağlayacak bir klozet kapağının üzerine yerleştirilebilen, yürümeye başlayan çocuk boyutunda bir koltuk. Bunu seçerseniz, bir basamaklı tabure alın, böylece çocuğunuz koltuğa rahatça ulaşabilir ve desteklenirken kendisini rahat hissedebilir.

Erkeklerin ayakta işemeyi öğrenmeden önce oturarak tuvaletlerini yapmayı öğrenmeleri daha iyidir. Tuvalete işemek için bir taburede durmak, bazı erkek çocuklarına garip gelebilir veya korkabilirler. Böyle durumlar için bir lazımlık daha iyi bir seçenek olacaktır.

Öte yandan tuvaletini ayakta yapmanın en büyük prostat nedenlerinden biri olduğu da akıllardan çıkarılmamalıdır. Bu nedenle erkek çocuklarınıza ayakta değil, oturarak ihtiyaçlarını gidermelerini öğretmeniz en doğrusudur.

Evinizde birden fazla banyo varsa, her biri için bir lazımlık veya klozet kapağı alabilirsiniz. Acil durumlar için arabanızın bagajına da bir lazımlık koymak isteyebilirsiniz. Uzun mesafelere seyahat ederken yanınıza mutlaka lazımlık alın ve 1-2 saatte bir mola verin. Aksi takdirde, bir tuvalet bulmak bazen çok uzun sürebilir.

Alıştırma Külotu Nedir? Alıştırma Külotu Kullanılmalı Mı?

Yukarıda da belirttiğim gibi alıştırma külotları tuvalet eğitiminin daha uzun sürmesine neden olabilir. Fakat her çocuk için durumun farklılık gösterdiğini de unutmamak gerekir. Tek kullanımlık alıştırma külotları, çocuk bezi ve iç çamaşırı arasında faydalı bir adımdır. Çocukların gece mesane ve bağırsak kontrolü genellikle gündüze göre daha zor olduğu için, bazı ebeveynler geceleri alıştırma külotu kullanmayı tercih eder. Bazı anne-babalar da, çocuklarına dışarıdayken alıştırma külotu giydirir.

Çocuklarınızı gözlemleyin; alıştırma külotları birkaç gün kuru kaldıktan sonra çocuklar iç çamaşırı giymeye geçebilir.

Tuvalet Eğitimi Nasıl Verilir?

Çocuğunuz lazımlığı denemeye hazır olmadan önce, ona süreci anlatarak hazırlanmasını sağlayabilirsiniz.

Tuvaleti kullanma eylemini ifade etmesi için, çiş, kaka, lazımlık, tuvalet gibi kelimeler kullanın.

Çocuğunuzdan, bezinin ıslandığında veya kirlendiğinde size haber vermesini isteyin.

Çocuğunuzun çiş ve kaka yapma dürtüsünü tanımayı öğrenebilmesi için bu davranışları tanımlayın. Örneğin; Kaka yapacak mısın? Çişin var mı” gibi.

Çocuğunuzun oturma alıştırması yapabileceği bir lazımlık satın alın. İlk başta, çocuğunuz kıyafet veya bebek beziyle lazımlığa oturabilir. Hazır olduğunda kıyafetini soyarak lazımlığa oturtabilirsiniz.

Çocuğunuzun lazımlığı nasıl kullanacağını anlayıp öğrendiğini düşünüyorsanız, şu ipuçlarını kullanın;

Tuvalet eğitimi bir süreçtir ve zaman ister. Bu nedenle sabırlı olmalısınız.

Çocuğunuzu kendi isteği dışında tuvalete oturtmayın.

Bir rutin oluşturun. Örneğin, çocuğunuzu kuru bir bebek beziyle uyandıktan veya bol sıvı içtikten 45 dakika ila bir saat sonra lazımlığa oturtabilirsiniz. Çocuğunuzu günde birkaç kez sadece birkaç dakika lazımlığa oturtun ve istediğinde kalkmasına izin verin.

Vücudun yemekten sonra bağırsak hareketleri artacağı için, yemekten sonra 15 ila 30 dakika içinde çocuğunuzu lazımlığa oturtun. Buna gastrokolik refleks denir. Ayrıca her çocuğun bağırsak hareketlerinin yoğun olduğu günün bazı zaman dilimleri vardır. Çocuğunuzu birkaç gün gözlemleyerek bu zaman dilimlerini keşfedebilirsiniz.

Bacak bacak üstüne atmak, eliyle bacak arasını tutmak, homurdanmak veya çömelmek gibi tuvalete gitmesi gerektiğine dair net ipuçları görürseniz, çocuğunuzdan lazımlığa oturmasını isteyin.
Çocuğunuzun bezinden tuvalete bir miktar kaka boşaltın ve çocuğunuza kakanın lazımlığa gittiğini söyleyin.

Tuvalet eğitimi süresince, tulum ve gömlek gibi çıkarması zor giysiler giydirmekten kaçının. Lazımlık eğitimi alan çocukların kendi kendilerine soyunabilmeleri gerekir.

Çocuğunuz lazımlığa her gittiğinde, ona çıkartmalar veya okuma saati gibi küçük ödüller verin. Başarılarını takip etmek için bir çizelge tutun.

Bebek bakıcıları, büyükanne ve büyükbabalar dahil, çocuğunuzu teslim ettiğiniz herkesin aynı rutini izlediğinden, vücut organları ve banyo eylemleri için aynı isimleri kullandığından emin olun. Tuvalet eğitimini nasıl ele aldığınızı onlara bildirin ve onlardan çocuğunuzun kafasının karışmaması için aynı yaklaşımları kullanmalarını isteyin.

Hiçbir şey olmasa bile, tuvaleti kullanma girişimlerini övün. Ve kazaların olacağını unutmayın. Tuvalet eğitimi alan çocukları cezalandırmak çok yanlıştır. Elbiselerini veya yatağı ısladıklarında, kirlettiklerinde hayal kırıklığı göstermemek önemlidir. Bunun yerine çocuğunuza bunun bir kaza olduğunu söyleyin ve desteğinizi gösterin. Çocuğunuzun lazımlığı büyük bir çocuk gibi kullanma yolunda ilerlediğinden emin olun.

Sıklıkla Görülen Tuvalet Eğitimi Sorunları

Tuvalet eğitimine başlayan birçok çocuğun strese girmesi kaçınılmazdır. Örneğin, yeni bir kardeşi dünyaya gelen 2 veya 3 yaşındaki bir çocuğun, tuvalet eğitimini tamamladıktan sonra bazı kazalar geçirmesi söz konusu olabilir. Önemli olan bunun devamlı olmamasıdır.

Ancak çocuğunuz tuvalet eğitimine rağmen düzenli olarak sorun yaşıyorsa doktorunuzla konuşun. Tuvalet eğitimi hakkında başka herhangi bir sorunuz varsa veya çocuğunuz 4 yaşından daha büyük olduğu halde henüz tuvalet eğitimini tamamlamamışsa yine doktorunuza başvurun.

Konuyla ilgili ayrıca “3 Günde Tuvalet Eğitimi Nasıl Verilir” başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.