Bebeklerde Parmak Emme

Bebeklerde parmak emme nedenleri nelerdir? Bebeklerin parmak emmesi nasıl engellenir? Bebeğin parmak emmesi problem olur mu?

Bebeğinizin sizin henüz anlayamadığınız bir sebepten ötürü, agresif bir şekilde parmağını emdiğini görmüşsünüzdür. Bebeklerin parmaklarını emmeleri güvenli ve hijyenik midir? Bu alışkanlığı önlemeye çalışmalı mıyız? Şimdi yazımızın bebeklerin neden parmaklarını emdiğini ve bu alışkanlığı bırakmaları için müdahale edip etmeme gerekliliğini izah etmeye çalıştığımız bölüme geçebiliriz.

Bebeklerde Parmak Emme Alışkanlığı Normal mi?

Bebeklerde parmak emme durumu birçok bebeğin de gerçekleştirdiği gayet doğal bir eylemdir. Bu eylemin aslında bebeklikten daha önce yani anne karnında dahi başlamış olabildiğini, başparmağını emdiği ultrason görüntülerinden tespit edilmiş bebek resimlerinden anlamaktayız. 

Bebekler Neden Başparmağını Neden Emer ve Bu Ne Kadar Sürer?

Bir bebek birçok farklı sebepten ötürü başparmağını emiyor olabilir. Bu eylemin, bebeğinizin içeresinde bulunduğu sıkıntıyı yenmesine ve kaygıdan uzak kalmasına yardımcı olduğu tahmin edilmektedir. Birçok ebeveyn bunu anlamlandıramasa da aslında bu eylem, çocuğunuzun stres, kaygı ve çevresel etmenlerle sizden yardım istemeden veya ağlamadan kendi imkanlarıyla mücadele etmeye başlamasının ilk adımları yani duygusal olgunluk eylemidir.

Bebeklerin hepsi aynı duygusal doygunluk ortamında ve aynı şartlarda yaşamadığı için; parmak emme eylemlerinin süresi de aynı olmayıp farklılık göstermektedir. Ancak çoğu çocuğun beş yaşından sonra parmak emme eylemini kendiliğinden bıraktığı görülmüştür.

Bebeklerde Parmak Emme Herhangi Bir Soruna Neden Olabilir mi?

Bebeklik dönemindeki parmak emme eylemi henüz ağızda hiç diş olmadığı veya sadece süt dişleri olduğu için herhangi bir sorun oluşturmamaktadır. Aslında bu durum yukarda bahsetmiş olduğum duygusal doygunluk adımı oluşunun yanı sıra bebeğin kendisine yetebilmesi durumu ele alındığında, ebeveynlere de bir soluk alış fırsatı sağlamaktadır. Bebeklerde parmak emmenin konuşma bozukluğu veya güçlüğüne neden olabileceği iddiasının ise hiçbir bilimsel dayanağı yoktur.  

Şimdi gelelim bebeklerde parmak emme eyleminin sorun teşkil edebileceği durumlara. Bir süre sonra çocuğun süt dişleri düşmeye başlayınca parmak emme eylemi sorun olmaya başlayabilir. Çocuğun parmaklarını emme eylemi, yeni çıkmaya başlayan dişlerinin düzgün hizalanmasına mâni olabilir. Bunun dışında geç çocukluk dönemlerine kadar sürmüş olan bir parmak emme eylemi, ilerleyen yaşlarda sigara, alkol veya aşırı yemek yeme gibi oral bir fiksasyona (saplantı) da yol açabilir.

Ebeveynler Parmak Emme Sorununa Ne Zaman Müdahale Etmeli?

Bebeklerde parmak emme eyleminin sorun teşkil edeceği dönem, aslında yeni dişlerin düzgün çıkmasını engelleyebileceği çocukluk dönemidir. Tavsiye edebileceğimiz yöntem ise bekle ve izle yaklaşımıdır. Artık bebek olmadıkları halde parmak emme durumundan kurtulamadılarsa aşağıdaki bu yolları izleyebilirsiniz.

Bebeklerde Parmak Emmeyi Engellemenin Yolları

• Sert Olmayın:

En fazla yapılan hatalardan biri parmak emmeyi engelleyebilmek adına aşırı sinirlenmek ve bunu çocuğa yansıtmaktır. Bu eyleminiz alışkanlıktan kurtarmadığı gibi çocuğun stres ve kaygı seviyesini arttırarak o an sizin yanınızda olmasa bile başka zamanlarda parmak emme fiilini ziyadeleştirecektir.

• Kendi Yolunu Bulma:

Bekle ve izle yaklaşımını uygulayarak birçok çocukta olduğu gibi bu alışkanlığın kendiliğinden kaybolmasına tanıklık edebilirsiniz.

• Dikkat Dağıtıcı Şeyler:

Bebeğinizin parmağını emmesini engelleyebilmek için öncelikle hangi durumlarda parmağını emdiğini tespit etmelisiniz. Televizyon izlemek veya odada yalnız kalmak parmak emmesini tetikliyor olabilir. Çocuğunuzu takip edip parmak emmeye başladığında dikkat çekici hareketler veya kelimelerle onun dikkatini dağıtabilirsiniz. Eğer bunu yapacak zamanınız yoksa (ki olmalı) onu meşgul edecek bir oyuncakla baş başa bırakabilirsiniz.

• Onlarla Konuşun:

Bilinenin aksine araştırmalar, bebeklerin kelimeleri gayet iyi anlayabildiklerini göstermektedir. Bebeğinizle, parmak emmenin onun için iyi olmadığını, onun anlayabileceği bir şekilde yukarıda da bahsettiğimiz üzere konuşmalısınız.

• Övgü:

Yapılan araştırmalar bebeklerin övgü kavramını gayet iyi bildiklerini ortaya koymuştur. Onların stres ve endişelerini tetikleyebilecek her türlü olumsuz eleştiriden kaçınmalısınız. Çocuğunuza, onu parmaklarını emme alışkanlığını bırakma hususunda desteklediğinizi göstermelisiniz.

• Alternatifler Sunun:

Çocuğunuzun ağzında tüy, ip vs. kalıntı bırakmayacak bir battaniye veya oyuncak ayıcık gibi materyaller vermeyi deneyebilirsiniz.

• Emzikler:

Bebeğinizi parmak emmekten kurtarmak için emzik kullanabilirsiniz. Gün içerisinde ihtiyaç duyduğu anları tespit edin ve sonrasında emzik kullanımını da kademeli olarak azaltın.

• Eldivenler:

Çocuğunuzun ağzında tüy, ip vs. kalıntı bırakmayacak yumuşak eldivenler veya parmak koruyucusu kullana bilirsiniz.  Gün içerisinde ihtiyaç duyduğu anları tespit edin ve bu durumlarda ona fark ettirmeden bir oyunun parçasıymış gibi eldiven takmasını sağlayın.

• Acı Tatlar:

Çocuğunuzu parmak emme alışkanlığından kurtarmak için, emmek için kullandığı parmaklarına ona fark ettirmeden, meyve ve sebzelerden elde edilmiş, organik (uzman tavsiyesiyle ona zarar vermeyecek ve alerjisinin olmadığı) acı tatlar sürebilirsiniz. Sürekli sevgi göstererek ona ceza vermekten kaçınmalısınız.

Parmak Emme ve Emzik

Yazımızın devamında ebeveynlerin, çocuklarının parmak emmesini kontrol etmek amacıyla kullandıkları iki yaklaşımın avantaj ve dezavantajlarını açıklamaya çalışalım.

Parmak Emme:

• Erişimi kolaydır.
• İlerleyen yaşlarda diş sorunlarına neden olabilir.
• Duygusal bağımsızlık sağlar.
• Bebeğinizin emziğe kıyasla daha hızlı uykuya dalmasını sağlayabilir.

Emzikler:

• Emzirmede azalmaya neden olabilir.
• İşitme tüplerini açtığı (otitis media gelişiminde risk faktörü olarak görüldüğü) için kulak enfeksiyonlarına neden olabilir.
• Yapılan araştırmalarda uykuda emzik emmenin Ani Bebek Ölümü Sendromu (ABÖS) riskini azalttığı saptanmıştır.

Elbette ki ebeveynlerin çocukları için endişelenmeleri doğaldır. Ancak bebeklerin parmak emme eylemlerinin de bir o kadar doğal olduğunu unutmamalıyız. Bebeklerinizin parmak emme alışkanlıklarının yukarıda da bahsettiğimiz üzere bazı zararlı yanları olsa da çocuklarınızı sütten kesmek için kullanacağınız kademeli alıştırma yaklaşımıyla bu alışkanlığından kolayca kurtulabileceğini unutmamalı ve endişeye kapılmamalısınız. Üstesinden gelemediğinizi düşündüğünüz zaman çekinmeden çocuk doktorunuz veya uzmanlardan yardım almalısınız.

Bebek ve çocuk psikolojisi hakkındaki diğer yazılarımızı sitemizden okuyabilirsiniz.