Bebeklerde Pamukçuk Nasıl Geçer?

Bebeklerde pamukçuk neden olur? Bebeklerde pamukçuk belirtileri nelerdir? Pamukçuk nasıl tedavi edilir? Bebeklerde pamukçuk ilacı olarak ne kullanılmalı?

Pamukçuk; ağız içinde iç yanaklar, damak ve genellikle dilde beyaz kabarcıklar şeklinde oluşur. Ağız içinde oluşan pamukçuk, Candida adında bir mantar enfeksiyonu türüdür ve oral kandidiyaz olarak da bilinir.

Çocuklarda ve bebeklerde pamukçuk çok yaygın olarak görülür. Özellikle 1 aylıktan daha küçük bebeklerde pamukçuk çıkarma riski oldukça fazladır. Bebeklerde pamukçuk, ağız içinde doğal olarak bulunan mayaların çoğalması sonucunda oluşur. Yazımızın ilerleyen safhasında detaylı olarak belirteceğimiz; bebeklerde pamukçuk, ağızda kuruluk, tat kaybı, ağrı ve kızarıklık gibi belirtiler gösterebilir.

Bebeklerde Pamukçuk Türleri

Genel kanını aksine bebeklerde pamukçuk, sadece ağız içinde meydana gelmeyip vücudun farklı yerlerinde de oluşabilir.

• Tırnaklarda,
• Gözlerde,
• Bez bölgesinde (vajina veya kasıkta),
• Vücudun deri kıvrımlarında (koltuk altı, karın, bacak ve boyun kıvrımlarında)

Bebeklerde Pamukçuk Belirtileri

Bebeklerde pamukçuk belirtilerinin en barizi diller ve iç yanaklar üzerindeki beyaz kabarcıklardır. Bu kabarcıkları silmek onları geçirmez, tedavi etmek gereklidir. Silmeye çalışmak yaraya zarar vererek kanamasına sebep olabilir.

Bebeklerde pamukçuk belirtileri aşağıdaki gibidir:

• Ağız etrafında kızarıklık,
• Ağlama veya huysuzluk,
• Ağrı nedeniyle tedaviyi, hemşireyi, anneyi reddetme durumu gözlemlenebilir.

Bebeklerde pamukçuk yemek borusuna yayıldığında, yutkunurken yaşayacakları ağrı nedeniyle zorlanabilirler.

Bebeklerde pamukçuk; emzik, biberon ve memeyi reddetmelerine neden olabilir.

Bebeklerde pamukçuğa neden olan maya, sindirim sistemine dolayısı ile bebeğin dışkısına bulaşınca, bebek bezi bölgesinde de enfeksiyona yol açabilir. Bebeklerde pamukçukla aynı zamanda pişikte gerçekleşebilir. Bu durum bebekte mantar oluşumunun arttığını göstermektedir.

Genellikle bu belirtiler, annenin meme ucunda mantar oluşmuşsa ve bebeğe buradan bulaşmışsa da görülebilir. Meme ucundaki mantar enfeksiyonlarının belirtileri arasında çatlak, ağrılı ve koyu renkli meme uçları bulunur. Böyle bir durumda sağlık uzmanınızdan tedavi için yardım almanız gerekmektedir.

Bebeğinizin dil ve ağzında gördüğünüz her beyazlık pamukçuk olduğu anlamına gelmez. Bebeklerin dilleri genellikle süt içtikten sonra beyazlayabilir ve önemli bir sebebi olmadıkça temizlemeniz gerekmez.

Bebeklerde Pamukçuk Neden Olur?

Bebeklerde pamukçuğun temel nedeni, Candida Albicans mayasının ağızda beklenmedik bir şekilde, aşırı miktarda çoğalmasıdır. Mayaların çoğalması için nemli ve sıcak ortamlar gayet elverişlidir. Bir bebeğin ağzı da bu gereksinimleri fazlasıyla karşılar. Bu mayalar aslında bize zarar vermeden cilt ve vücudumuzda yaşayan türdedir. Ne var ki aşırı derecede çoğalması enfeksiyona sebebiyet verebilir.

Emziren annelerin antibiyotik kullanımı bebeklerde pamukçuğa sebebiyet veren en yaygın nedenlerdendir. Antibiyotikler her ne kadar zararları bakterileri ortadan kaldırmak için kullanılsalar da zararlılarla birlikte faydalı bakterileri de ortadan kaldırırlar. Vücudumuzdaki faydalı bakteriler, zaten vücudumuzda yaşayan mayaların, kontrol dışı çoğalmasını önlemektedir. Hatta bu nedenle kadınların antibiyotik kullanımı ardından vajinal mantar enfeksiyonu yaşamalarının temel nedeni de budur.

Antibiyotik kullanmak zorunda kalan emziren bir annenin, meme uçlarında mantar enfeksiyonu oluşabilir. Emzirme sırasında bebeğin ağzına bulaşması muhtemeldir. Daha önce de bahsettiğimiz üzere eğer bebekte pamukçuk varsa ve herhangi bir enfeksiyon sonucunda antibiyotik kullanmak zorunda da kaldıysa, antibiyotik faydalı bakterileri de öldüreceği için bebeğin ağzındaki pamukçuk oranında artış görülebilir.

Annede vajinal mantar enfeksiyonu varsa normal doğum sırasında bebek enfekte olabilir.  Ancak bu pek de yaygın bir durum değildir.

Bebeklerde Pamukçuk Teşhisi

Bebeklerde pamukçuk teşhisi, çocuk doktorunuz tarafından sadece bebeğinizin ağız içine bakarak oldukça hızlı ve kolay konulabilir. Bazı durumlarda doktorunuz pamukçuktan kültür kazıma örneği ile numune almak isteyebilir, bunda endişelenmenizi gerektirecek bir durum yoktur.

Bebeklerde Pamukçuk Nasıl Geçer?

Bebeklerde pamukçuk, genellikle birkaç gün içerisinde kendi kendine geçtiğinden her zaman tedavi gerektirmeyebilir. Bebeğinizin ağzındaki beyaz kabarcıkların pamukçuk mu yoksa başka bir enfeksiyon belirtisi mi olduğunu ayırt edebilmeniz her zaman mümkün olmayabilir. Dolayısıyla çocuk doktorundan yardım almanız önemlidir.

Çocuk doktorunuz öncelikle mantarın annenin meme uçlarından bulaşmadığı konusunda emin olmak isteyecektir. Eğer kaynak annenin meme uçlarındaki mantar enfeksiyonu ise muhtemelen bu bölgeye kullanacağı mantar enfeksiyon kremi veya Diflucan (flukonazol) gibi oral bir mantar önleyici ilaç tavsiye edecektir. Bebek için de yine mantar önleyici krem veya ilaç reçete edebilir.

Bebeklerde pamukçuk genellikle tedaviye başladıktan sonra iki haftaya kadar iyileşir.

Düzenli bir şekilde probiyotik kullanımını hayatımıza sokmak, pamukçuk gibi diğer mantar enfeksiyonlarını da önlemek açısından önemlidir. Probiyotik takviyesi ile vücudunuzdaki mayaların kontrol dışı çoğalmasını engelleyen faydalı bakterilerin oluşumunu sağlamış olacaksınız.

2016 yılında yapılan araştırmalar sonucunda, vücuda alınan probiyotiklerin Candida enfeksiyonlarını önleme ve tedavi etmede etkili oldukları görülmüştür. Emziren bir anne iseniz ve çocuğunuz için probiyotik takviyesi başlatmak istiyorsanız öncelikle çocuk doktorunuz ve sağlık uzmanınızla görüşmeniz önem taşımaktadır.

Ne Zaman Doktora Başvurmalısınız?

Bebeğinizin ağzında pamukçuk olduğundan şüpheleniyorsanız eğer, aslında mümkün ise çocuk doktoruyla irtibat kurmanız önemlidir.

Ancak bazı durumlarda özellikle çabuk hareket etmenizde fayda olabilir;

• Bebeğiniz artık yemek yemeği kabul etmiyorsa veya huzursuzluk ve ağlamalarını teselli edemez hale geldiyseniz,
• Bebeğinizin kaç bez ıslattığını kontrol etmelisiniz. Dehidrasyon, yani aşırı su kaybı yaşıyorsa bir an önce çocuk doktoruyla görüşmeniz gerekmektedir.

Diğer çocuk ve bebek sağlığı hakkındaki yazılarımız için sitemize göz atabilirsiniz.