Asperger Sendromu Nedir?

Asperger Sendromu Nedir?

8 Haziran 2022 1 Yazar: Sosyolog İsmail Hakkı Karhan

Asperger sendromu nedir? Asperger sendromu neden olur? Asperger sendromu belirtileri nelerdir?

Asperger Sendromu, bir tür gelişimsel bozukluktur. Asperger Sendromlu insanlar genellikle asosyal olup başkalarıyla ilişki kurmakta zorluk yaşarlar. Davranışları tekrarlayıcı, düşünce kalıpları ise katı olabilmektedir.

Asperger Sendromlu insanlar genel olarak başkalarıyla konuşma veya sosyal hayatlarında kendi işlerini görmede nispeten iyi olsalar da beden dili veya mizah anlayışı noktasında karşı tarafı anlamakta problem yaşarlar. Bazı durumlarda bir konu hakkında alabildiğine konuşmak isterken bazen ise bir küçük mimikle yetinip konuya dahil olmak istemezler. Asperger Sendromlu insanlar hoşlandıkları bir tür etkinliği, tekrarla hayatlarına yerleştirirler. Bazen bu öyle bir hal alır ki saplantı durumuna gelebilir. Asperger Sendromu bazı durumlarda üç yaş gibi erken teşhis edilirken çoğu zaman 5 ila 9 yaşlarında fark edilir. Ayrıca Asperger Sendromu görünme oranı, kızlardan 3-4 kat daha fazla olarak, daha çok erkeklerde görülür.   

Asperger Sendromu, Otizm Spektrum Bozukluğundan Farklı mıdır?

Asperger sendromu semptomları, artık Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) teşhisi altında incelenmektedir. Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB), günümüzde Asperger Sendromunu da kapsayan çok çeşitli otizm benzeri bozukluklar için kullanılan isimdir.

Uzmanların bir kısmı Asperger Sendromu terimini kullanmaya devam etse de büyük bir kısmı dil bozukluğu olmayan Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) ismini kullanacaktır.

Asperger Sendromu Belirtileri Nelerdir?

Asperger Sendromu insanlar genellikle sosyal etkileşimde zayıf, takıntılı davranışlarda bulunan, duyulduğunda farklı anlaşılan konuşma kalıpları kullanan kısıtlı yüz ifadelerine sahip bireylerdir. Takıntılı tavırlar içerisine girerek beklenmedik duygusal tepkiler sergileyebilirler.

Asperger Sendromulu bir insanda aşağıdaki belirtileri gözlemleyebilirsiniz;

  • Olabildiğince az sosyal etkileşim
  • Sık sık aynı konular etrafında konuşmak
  • İletişim kurduğu insanların duygularını iyi anlayamamak
  • Kısıtlı yüz ifadesine yani mimiğe sahip olmak
  • Tek düze, tiz, yüksek ve vurgu yapmadan konuşma şekli
  • Jest, mimik ve beden dilini kullanmamak
  • El yazısı yazmak gibi koordinasyon gerektiren işlerde başarısız olma durumu
  • Duygularını kontrol edememe durumu
  • Empati eksikliği
  • Işık, ses ve temasa karşı aşırı hassasiyet göstermek

Asperger Sendromlu bireyler genellikle gramer ve kelime bilgisi gibi dil becerilerine hâkim olurlar. Ancak dili, mecaz ve yan anlamlardan uzak düz bir bağlamda kullanırlar.

Asperger Sendromlu çocukların genellikle dikkat süresi ve algı düzeyleri normaldir. Bilişsel gecikmeleri yoktur ve ortalama bir zekaya sahiptirler.

Asperger Sendromu Neden Olur?

Asperger Sendromunun tam olarak nedeni bilinmese de neden faktörleri arasında beyin anomileri ve genetik faktörler yer almaktadır.

Asperger Sendromu nörolojik bir rahatsızlıktır. Ancak buna kötü ebeveyn faktörünün neden olmadığı bilinmektedir.

Asperger Sendromu Nasıl Teşhis Edilir?

Yukarıda da listelediğimiz üzere; bir ebeveyn çocuğunda sosyal etkileşim problemleri, takıntılı konu tekrarları, empati eksikliği, farklı dil kalıpları kullanımı gibi belirtileri görüyorsa bir çocuk doktorundan yardım almalıdır. Çocuk doktoru ilk izlenimlerinden sonra, tedavi gereksinimleri için sizi doğru uzmanlık dallarına yönlendirmede bulunacaktır.

Asperger sendromu Otizm Spektrum Bozukluğu başlığı altında incelendiği için teşhisi çok da kolay olmayabilir. Çünkü Asperger Sendromu kimi zaman, Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) veya  Karşıt Karşı Gelme Bozukluğu (ODD) ile karıştırılmaktadır.

Uzmanlar bu teşhisleri birbirinden ayır edebilmek için çocuğa konulacak teşhis öncesinde, belirtilerin hangi durumlarda ve hangi ortamlarda sıklaştığı, Asperger Sendromu belirtilerini taşıyıp taşımadığı konusunda testler yapacaklardır.  

Asperger Sendromu Nasıl Tedavi Edilir?

Asperger Sendromu tedavisi her birey için farklılık göstermektedir. Asperger Sendromu tedavisi genellikle aşağıdaki konuları içermektedir;

  • Sosyal becerilerin geliştirilmesi eğitimi
  • Bilişsel Davranışçı Terapi ve davranış destek eğitimi
  • Ebeveynlerin Asperger Sendromlu bireyler hakkındaki eğitimi
  • Dil ve konuşma terapileri
  • Yetişkinler için iş terapileri

Ne Zaman Yardım Almalıyım?

Çoğu rahatsızlıkta olduğu gibi Asperger Sendromunda da erken teşhis önemlidir. Tedaviye çocuğunuzun beyninin henüz gelişim aşamasındayken başlanılması alınacak sonuç acısından kıymetlidir. Çocuğunuzda yukarıda bahsettiğimiz Asperger Sendromu belirtilerinden herhangi birini gördüğünüzde doktorunuzdan yardım almayı ihmal etmemelisiniz. Çocuk doktorunuz ilk gözleminin ardından sizi alanında uzman bir doktora sevk edecektir. 

Sitemizden diğer “çocuk ve ruh sağlığı” yazılarımızı okuyabilirsiniz.