Anne Baba Olmak; Ebeveynlik Nedir?

Anne baba olmak nedir? İyi bir anne baba olmak için neler yapmalıyız? Ebeveynlik nedir? Anne babaların görevleri nelerdir?

Ebeveynlik gerçekten nedir? Bu kelimeyi duyunca aklınıza ilk ne geliyor? Annelik, babalık… Anne, baba ve çocuk(lar)tan oluşan bir aile ortamı…

Çoğu zaman, insanlar ilk çocuklarını beklediklerini öğrendiklerinde heyecanlanırlar. Çünkü anne olmak veya baba olmak duygusu tarifsizdir. Sadece heyecan değil, kimi zaman endişe ve korkuyu da beraberinde getirir anne baba olmak hissiyatı. Minik bir beden, minik bir ruh artık sizin sorumluluğunuzdadır. Bu ister istemez anne baba adaylarını kaygılandırabilir.

“Acaba bebeğimi gerçekten emzirebilir miyim? Ya yapamazsam?” veya “Gecenin bir yarısı bir bebeği nasıl uyutabilirim?” Bu ve benzeri sorular anne adayının zihninde gezinir durur. Oğlum ilk dünyaya geldiğinde, günlerce nefes alıp vermediğini kontrol etmiştim. Özellikle uykudayken “acaba nefes alıyor mu” endişesiyle onu sıklıkla kontrol ederdim.

Ancak en önemli sorulardan ikisi genellikle gözden kaçırılır; “Ebeveynlik nedir?” ve “Ebeveyn olmak ne anlama geliyor?” Ebeveynliğin özünü anlamak, anne baba olmak konusundaki kaygı ve korkularınızı azaltabilir ve çok daha etkili ebeveynlik yapmanızı sağlayabilir.

Anne Baba Olmak (Ebeveynlik) Nedir?

Demokratik ebeveynlik, ihmalkar ebeveynlik, otoriter ebeveynlik, içgüdüsel ebeveynlik, müsamahakar (hoşgörülü) ebeveynlik ve son yıllarda sıklıkla adını duyduğumuz helikopter ebeveynlik, genel anlamda tanımlanmış ebeveynlik türleridir. Ebeveynliğin sözlük tanımlarını incelemek ayrıca faydalı olabilir. Öncelikle “ebeveynlik nedir ve nasıl tanımlanmıştır” buna bir bakalım;

– Bir çocuğu doğumundan bağımsızlığını kazanacağı yetişkinliğe kadar yetiştirme süreci.
– Gelişimin tüm aşamalarında bir çocuğun yetiştirilmesini kolaylaştırmak.
– Bir çocuğa bakmak ve onu beslemek.
– Anne baba olmak ile üstümüze vazife olarak kabul ettiğimiz bütün ebeveynlik sorumluluklarını yerine getirmek.
– Biyolojik bağlantıdan ziyade bir çocuğa bakmak ve tüm ihtiyaçlarını karşılamak.
– Çocuk büyüdükçe sağlıklı bir çevre oluşturmak. Kültürel ve evrensel değerlerle uyumlu bir biçimde sosyal gelişimlerini desteklemek ve iyi bir eğitim almalarına fırsat vermek.
– Kendi ekonomik özgürlüklerini kazanana kadar mali açıdan istikrarlı bir aile hayatı sürdürmelerini sağlamak.
– Bir çocuğun büyüdükçe ve geliştikçe değişen ihtiyaçlarına uyum göstermek.

Ebeveynlik için bütün bu tanımları yapmak mümkündür. Bu ebeveynlik tanımları, size anne baba olmak ile birlikte yükleneceğiniz sorumluluklarla ilgili fikir verecektir. Elbette bazı insanlar bu tanımların dışında birtakım sorumluluklar da sıralayabilir. Fakat genel anlamda “ebeveynlik nedir” sorusunun cevabı olarak bu tanımlamalar yeterlidir. Aslında bir noktada ebeveynlik, anne baba olmanın sizin için ne anlama geldiğidir. Öte yandan her anne baba, etkili ebeveynlik konusunda kendini yetiştirmesini bilmelidir.

Her zaman iddia ettiğim bir şey var ki, her bireyin evlenmeden önce birtakım eğitimler alması zorunlu olmalıdır. Veyahut eğitim-öğretim hayatının içine, anne baba olmak, fiziksel ve ruhsal açıdan sağlıklı çocuklar yetiştirmek, iyi bir eş olmak gibi dersler de konulmalıdır.

Ebeveyn Olmak Ne Demektir?

İyi ebeveynlik, yalnızca bir çocuğun ihtiyaçlarına yönelik robotik bir görev değildir. Bir çocuğun ihtiyaçlarını karşılamak çok önemli olsa da, anne baba olmanın getirdiği tek sorumluluk bu değildir. Ebeveynliğin 3 temel hedefi olarak şunları sıralayabiliriz;

– Çocukları sağlıklı ve güvende tutmak
– Çocukları yetişkinliğe hazırlamak
– Ebeveynlerin kültürüne ve toplumsal normlara uygun değerleri öğretmek

Çocukları güvenli ve sağlıklı tutmak, temel ihtiyaçlarını sağlamak hayatidir ve çok önemlidir. Ancak anne baba olmak, bundan çok daha fazlasını gerektirir.

Çocukları yetişkinliğe hazırlamak bir ebeveynin en önemli görevlerinden biridir. Nihayetinde bir çocuk yetiştirmiyorsunuz; bir yetişkin yetiştiriyorsunuz. Anne babalar çocuklarını, iyi bir karaktere sahip olmak, saygılı davranmak, sorumluluk duygusuna sahip olmak, derslerine ve hayata motive etmek ve birtakım beceriler kazanmalarına fırsat tanımak gibi birçok konuda desteklemelidir.

Anne babalar çocuklarına, hayat yolunda başarıya ulaşmalarına yardımcı olacak beceriler kazandırmak, hem çocuk hem de yetişkin olarak başarılı olmalarına yardımcı olmak konusunda bilinçli olmalıdır. Diğer taraftan iyi birer örnek olmak, onları hayata hazırlamanın en pratik yollarından biridir. Ebeveynlerin davranışları her zaman kelimelerden çok daha yüksek sesle konuşur. Örnek olmak her anlamda öğüt vermekten çok daha etkilidir. Çünkü çocukların en iyi öğrenme yöntemi taklittir.

Anne Baba Olmak Zor mudur?

Anne baba olmak ilk bakışta büyük sorumluluklar gerektiren ağır bir yükümlülük gibi görünse de, aynı zamanda eğlencelidir. Çünkü çocuğunuzla birlikte kendi çocukluğunuza dönme şansına da sahip olursunuz. Onunla birlikte gezintilere çıkmak, birlikte oyunlar oynamak, oyuncaklar yapmak, hayatın hemen her anına çocuğunuzu da dahil etmek oldukça keyiflidir. Çocuğunuzla güçlü bir bağ kurmak ve etkili ebeveynlik için, elinizden gelenin bir fazlasını yapmanız gerekir.

Çocukların en büyük ihtiyacı koşulsuz bir sevgi ve ilgi görmektir. Fiziksel ihtiyaçlarını karşılamanın yanı sıra, ruhsal anlamda da onları doyurmanız önemlidir. Çocuk yetiştirmek elbette kolay değildir. Nihayetinde çocuk yetiştirmek, bir bireyi hayata her yönüyle hazırlama süreci anlamına geliyor.

Öte yandan, sevgiye dayalı bir bağ kurduğunuzda, yaşayacağınız olumsuzluklar, bilhassa ergenlik döneminde maruz kalacağınız tartışmalar ve anlaşmazlıklar, bir şekilde tatlıya bağlanacaktır. Çocuklarınıza vereceğiniz sevgi onların en büyük besin kaynağıdır ve gelişmelerine yardımcı olur. Bir kucaklama, bir öpücük, birlikte atılan bir kahkaha, oynanan oyunlar ve birlikte zaman geçirmenin mutluluğu, ebeveynliğin belki de en iyi tanımıdır. Çünkü anne baba olmak bir insanın yaşayabileceği en güzel duyguların başında gelir. Annelik ve babalık, ömrümüze eklenen en güzel sıfatlardır çünkü…

Pedagog Ercüment Eşsiz